Sen không chỉ được biết đến như loài hoa biểu tượng của nền văn hoá Việt Nam, mà hạt sen được sử dụng như một món ăn tốt cho sức khỏe bởi nó chứa hàm lượng dinh dưỡng rất cao. Tuy vậy nhiều người vẫn chưa biết hết tác dụng của hạt sen tươi là gì? Chế biến ra sao? Vậy cùng tìm hiểu rõ qua bài viết này nhé!
1. Hạt sen tươi là gì?
Cây sen là một loài cây cho hoa và quả có lẽ không còn là hình ảnh xa lạ với mỗi chúng ta. Hoa sen có vẻ đẹp tinh khôi, là biểu tượng của nền văn hoá Việt đã lâu đời. Đồng thời cây sen khi đến mùa sẽ cho ra đài sen, trong đó gồm rất nhiều hạt sen.
Hạt sen còn có tên gọi khác là liên nhục, là một bộ phận của cây sen. Từ lâu hạt sen đã được dùng như một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng trong nhiều bữa ăn Việt. Bên cạnh đó, hạt sen cũng được coi là một vị thuốc quý giá trong y học cổ truyền.
Hạt sen có vị ngọt bùi, nên bỏ tâm sen để tránh bị đắng khi sử dụng. chứa nhiều hợp chất có khả năng làm giảm triệu chứng đau đầu, mất ngủ, tăng cường trí nhớ,…
Hạt sen tươi thường được thu hoạch khi gương sen tươi ra bông gió. Đây là thời điểm tốt nhất để thu hoạch, bởi sen tươi đã đủ độ già vừa đủ. Hạt sen khi còn tươi sẽ giữ nguyên được vị cũng như những chất dinh dưỡng.
Bạn có thể ăn hạt sen tươi luôn khi được thu hoạch. Cách sử dụng hạt sen tươi rất đơn giản, bạn chỉ cần bóc lớp vỏ xanh bên ngoài và thưởng thức phần hạt màu trắng, vàng. Trong trường hợp không ăn được đăng, bạn hãy bỏ phần tâm sen ra nhé.
2. Thành phần dinh dưỡng dồi dào trong hạt sen
Để trả lời cho câu hỏi “ăn hạt sen có tác dụng gì?” trước hết chúng ta cần tìm hiểu xem các hàm lượng dinh dưỡng có trong hạt sen gồm những gì.
Theo nhiều nghiên cứu, hạt sen có chứa nhiều thành phần dinh dưỡng cần thiết như: chất béo, chất đạm, vitamin, tinh bột và một số khoáng chất khác. Một số loại vitamin nổi bật có trong hạt sen có thể kể đến như: vitamin B2, vitamin C, kali, canxi,phốt pho,…
Hơn nữa, nghiên cứu đã chỉ ra trong hạt sen không có chứa hoạt chất cholesterol, vì thế dùng hạt sen rất có lợi và an toàn.
3. Các bộ phận của cây sen có tác dụng gì?
Sen là một loài thực vật không chỉ có giá trị về mặt tinh thần mà còn có giá trị trong đời sống sinh hoạt cũng như trong y học. Có thể nói tất cả các bộ phận của sen đều mang lại lợi ích cho sức khỏe con người, mỗi bộ phận cũng có những tác dụng khác nhau riêng biệt.
Gương sen là bộ phận chứa hạt sen, được biết đến như một vị thuốc có khả năng tiêu ứ, cầm máu, băng huyết sau sinh hay tiểu tiện khó,… Gương sen thường để già sau đó phơi khô và sắc nước uống để hỗ trợ tình trạng bệnh.
Tim sen là bộ phận nằm trong hạt sen, kích thước nhỏ , có vị đắng có tác dụng chữa sốt cao mê sảng, huyết áp cao rất tốt. Đồng thời, tim sen cũng được sử dụng để pha trà giúp tinh thần thư giãn, thoải mái và cho giấc ngủ ngon hơn.
Lá sen là bộ phận dễ thấy nhất, có tròn to xoè rộng. Lá sen có vị đắng, người ta thường dùng lá sen để hỗ trợ một số tình trạng như thăng dương, chỉ huyết, trị cảm nắng,…
Đồng thời, dịch chiết từ lá sen còn có tác dụng hỗ trợ điều trị chứng bệnh rối loạn lipid máu. Chưa hết, chúng ta cũng có thể làm giảm các tình trạng béo phì, cao huyết áp, thanh nhiệt,.. bằng cách thái hoặc xay nhuyễn lá sen (tươi hay khô đều được) dùng nấu cháo ăn hàng ngày. Đây là món ăn bổ ích được nhiều người ưa chuộng, đặc biệt là vào mùa hè.
4. Hạt sen có tác dụng “thần thánh” như nào?
Hạt sen được chế biến phong phú thành cá món ăn cũng như các bài thuốc dân gian có tác dụng hỗ trợ một số bệnh lý, như:
Hạt sen giúp tăng cường trí nhớ
Từ lâu, đông y đã dùng hạt sen làm nguyên liệu không thể thiếu để hỗ trợ giảm tình trạng suy giảm trí nhớ, nhất là ở người lớn tuổi. Với những người lớn tuổi rất dễ mắc phải tình trạng hay quên, lẫn sử dụng hạt sen sẽ có tác dụng dưỡng tâm khí, an thần rất hiệu quả.
Hỗ trợ kháng viêm
Hạt sen có hai loại, hạt sen đỏ và hạt sen trắng. Cả hai loại hạt sen này đều chứa hoạt chất polysaccharide có công dụng giúp kháng viêm và chống oxy hoá rất hiệu quả.
Điều trị mụn trứng cá
Những bã nhờn trên da lâu ngày sẽ tích tụ làm tắc nghẽn lỗ chân lông và tạo nên mụn trứng cá. Nếu gặp phải tình trạng này bạn có thể áp dụng phương pháp dùng hỗn hợp hoa sen với trà xanh, làm mặt nạ đắp giúp mặt mặt giảm lượng dầu, trắng mịn hơn.
Cải thiện giấc ngủ
Mất ngủ, thiếu ngủ là một bệnh lý khá phổ biến và dễ dàng bắt gặp ở khá nhiều người, với mọi độ tuổi. Nguyên nhân dẫn đến khó ngủ, mất ngủ có thể do tuổi cao, căng thẳng stress hoặc nặng hơn là các do các bệnh lý khác gây lên. Hạt sen từ lâu đã được xem như một “thần dược” giúp cải thiện giấc ngủ và an thần.
Hạt sen có tác dụng hữu ích trong làm đẹp
Trong hạt sen có chứa một lượng enzyme có tác dụng chống lão hoá. Nhờ có enzyme mà quá trình lão hoá được chậm lại và có “cơ hội” sửa chữa các protein đang bị tổn thương.
Sử dụng hạt sen thường sen bạn sẽ thấy làn da của mình căng mịn, khoẻ và đẹp hơn trông thấy. Chính vì vậy, trong nhiều sản phẩm mỹ phẩm dưỡng da chúng ta có thể bắt gặp thành thành hạt sen là dễ hiểu.
Hạt sen tốt cho người bị mỡ máu
Với những ai không thường xuyên vận động, tập thể dục rất dễ dặp tình trạng mỡ tích tụ nhiều trong các bộ phận cơ thể, nhất là lá gan. Khi lượng mỡ “được” tích tụ quá nhiều trong cơ thể sẽ gây nên một số bệnh lý nguy hiểm. Vì thế nếu gặp phải vấn đề này bạn hãy sử dụng hạt sen để giảm thiểu tình trạng nhé.
Hạt sen trị bệnh tiểu đường
Hạt sen rất giàu chất xơ nên có tác dụng rất tốt trong việc làm giảm lượng đường trong máu. Vì thế, những bệnh nhân tiểu đường nên bổ sung hạt sen vào khẩu phần ăn hợp lý để hỗ trợ quá trình điều trị.
5. Hạt sen có tốt cho trẻ em không?
Hạt sen có tác dụng gì với trẻ nhỏ? Đây là câu hỏi được nhiều bậc phụ huynh quan tâm. Thực tế cho thấy hạt sen có rất nhiều chất dinh dưỡng, vì thế đây là một loại thực phẩm rất tốt cho sức khỏe của trẻ nhỏ.
- Các chất dinh dưỡng có trong hạt sen rất tốt cho sự phát triển của trẻ nhỏ, đặc biệt là phát triển trí não và thần kinh.
- Hạt sen cũng có tác dụng giúp cho giấc ngủ của trẻ sâu hơn, ngon hơn. Từ đó giúp cho sự phát triển của hệ xương khớp của trẻ.
- Hạt sen mang tính mát, vì thế rất tốt cho hệ tiêu hoá, trị chứng táo bón ở trẻ em. Đồng thời cũng có tác dụng giảm sự đau nhức khi trẻ ở giai đoạn mọc răng.
Với những em bé khoảng 6 tháng tuổi, bắt đầu vào giai đoạn ăn dặm, phụ huynh có thể xay nhuyễn hạt sen để nấu cháo, làm bánh, súp,.. cho trẻ ăn.
6. Cách sử dụng hạt sen đạt hiệu quả cao
Hạt sen được sử dụng để chế biến thành các món ăn dinh dưỡng theo nhiều cách điều chế khác nhau, chẳng hạn như:
- Có nhiều người thắc mắc bột hạt sen có tác dụng gì? Ở nhiều nơi, đặc biệt là Trung Quốc và Nhật Bản bột sen thường được dùng khá phổ biến trong quá trình làm bánh ngọt hay món tráng miệng. Đồng thời, uống nước bột hạt sen cũng có công dụng làm đẹp da, an thần.
- Hạt sen tươi hay khô ngâm nước trước khi chế biến có thể dùng trong tất cả các món ăn: hầm, nấu cháo, nấu chè,…
7. Hướng dẫn cách bảo quản hạt sen
7.1. Cách bảo quản hạt sen tươi
Quá trình bảo quản vô cùng quan trọng, vì đây là một bước quyết định đến việc giữ được lượng chất dinh dưỡng của hạt sen. Đối với hạt sen tươi, ở nhiệt độ phòng có thể giữ được từ 5 đến 7 ngày. Nếu buộc kín và để tủ lạnh ngăn mátthì hạt sen tươi có thể dùng được lâu hơn khoảng 2 tuần. Hoặc hạt sen tươi cũng có thể để ngăn đông tủ lạnh, thời gian bảo quản lên tới vài tháng.
Vì là sản phẩm tươi nên nếu sử dụng càng sớm càng tốt, hàm lượng các chất dinh dưỡng sẽ được giữ ở mức độ cao nhất.
7.2. Cách bảo quản hạt sen khô
Hạt sen có thể mang phơi hoặc sấy khô để có thể giữ được lâu hơn và dễ dàng trong quá trình sử dụng hơn. Cách làm như sau:
- Bước 1: rửa sạch hạt sen tươi và để ráo.
- Bước 2: chọc lấy phần tâm sen bỏ đi để tránh vị đắng khi thưởng thức.
- Bước 3: Phơi hoặc sấy thật khô hạt sen rồi cho vào túi kín và bảo quản ở nhiệt độ phòng.
8. Mua hạt sen ở đâu?
Với hạt sen khô bạn có thể tim mua ở bất kì siêu thị hay tiệm tạp hoá gần nơi sinh sống. Còn với hạt sen tươi, có thể thấy bán ở chợ hay các nhà vườn trồng sen, các đại lý chuyên bán sen tươi.
9. Ăn nhiều hạt sen có tác dụng phụ gì không?
Cũng như mọi loại thực phẩm khác, nếu lạm dụng dùng hạt sen quá nhiều cũng tạo nên một số tác dụng phụ nhất định:
- Dị ứng: đây là hiện tượng phổ biến nhất có thể xảy ra với mọi đối tượng, vì vậy hãy cẩn trọng hoặc tốt hơn là có ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
- Loạn nhịp tim: những người có bệnh nền nên tham khảo bác sĩ về liều lượng sử dụng, để tránh sự cố loạn nhịp tim xảy ra.
- Táo bón: những trường hợp đang bị đầy bụng, khó tiêu không nên lạm dụng hạt sen vì rất có thể sẽ gây táo bón.
- Ảnh hưởng đến lượng đường: những bệnh nhân tiểu đường sử dụng insulin nên tránh sử dụng quá nhiều hạt sen trong quá trình điều trị, bởi nó có khả năng giảm độ đường trong máu.
Trên đây là những thông tin chi tiết về tác dụng của hạt sen nói chung và hạt sen tươi nói riêng. Các bạn nên sử dụng hạt sen một lượng phù hợp để được cung cấp những dưỡng chất một cách hiệu quả nhất nhé!
